مقالات

انواع دانه قهوه

انواع دانه قهوه

انواع دانه قهوه عبارتند از عربیکا، روبوستا، لیبریکا و اکسلسا. قهوه به یکی از اجزای اصلی زندگی روزمره بسیاری از ما تبدیل شده است. این نوشیدنی ناجی لحظه‌های خستگی بوده با طعم و عطر بی‌نظیر خود افراد بسیاری را به سمت خود جذب کرده است. اکثر مردم علاقه دارند که روز خود را با نوشیدن یک فنجان قهوه شروع کنند تا انرژی لازم را به دست آورند. حال سوال این است که آیا با انواع دانه قهوه در دنیا آشنایی دارید؟ برای انتخاب هریک از انواع دانه‌ها باید چه نکاتی را در نظر بگیرید؟ برای کسب اطلاعات بیشتر ادامه مطلب را از دست ندهید.

دانه قهوه دقیقاً چیست؟

انواع دانه قهوه چیست

دانه قهوه دانه­ ای است که در داخل میوه گیاه قهوه یافت می­شود. میوه قهوه از این نظر غیر معمول است که ما قسمت بیرونی و میوه­ای آن را نمی خوریم. در عوض، هسته آن را بیرون می­ آوریم و تفت می دهیم. چهار نوع مختلف دانه قهوه وجود دارد:

  1. دانه قهوه عربیکا
  2. دانه قهوه روبوستا
  3. دانه قهوه لیبریکا
  4. دانه قهوه اکسلسا

عربیکا و روبوستا رایج ­ترین و محبوب ­ترین انواع دانه قهوه هستند، اما ممکن است خوش شانس باشید و به دو مورد دیگر هم برخورد کنید. گیاه قهوه در بین مدارهای رأس الجدی و رأس السرطان یعنی در محدوده هایی که به استوا نزدیک تر هستند، رشد بیشتری دارد. این گیاه در برخی از کشورهای قاره آسیا، آفریقا، آمریکا و حوزه کارائیب رشد میکند. اما در حال حاضر در حدود 45 درصد از قهوه دنیا در آمریکای جنوبی و به ویژه در برزیل تولید می گردد.

معرفی انواع دانه قهوه در دنیا

بیش از 120 نوع گیاه قهوه در دنیا وجود دارد که هرکدام از آنها نوع متفاوتی از دانه قهوه را تولید می‌کنند. به‌طورکلی اکثر قهوه‌های مصرفی از دو نوع عربیکا و روبوستا و یا ترکیب هر دو هستند که از نظر شرایط رشد، قیمت و طعم با یکدیگر تفاوت دارند. در این قسمت سعی داریم به معرفی انواع دانه قهوه بپردازیم.

دانه قهوه عربیکا

دانه قهوه عربیکا

یکی از محبوب‌ترین انواع دانه قهوه، دانه‌ قهوه عربیکا به حساب می‌آید که یکی از اولین گونه‌های قهوه است. این لوبیاهای بیضی شکل نسبت به دانه‌های قهوه روبوستا، چینِ بزرگتر و مشخصی دارند. دانه‌های قهوه عربیکا حدود 60 درصد از قهوه جهان را تشکیل می‌دهند. این دانه‌های بسیار خوشمزه قرن‌ها پیش در ارتفاعات اتیوپی پیدا شدند.

این دانه ­های خوشمزه قرن­ها پیش در ارتفاعات اتیوپی کشت می شدند، حتی احتمال دارد جزو اولین دانه‌های قهوه‌ای که مورد استفاده قرار گرفتند نیز باشند. اما رشد سخت‌تر این دانه‌ها به عنوان نقطه ضعف آنها شناسایی می‌شود. با توجه به طعم ملایم‌تر و شیرین‌تری که دارند، موردعلاقه متخصصان قهوه هستند. دانه‌های عربیکا به صورت گسترده و به ویژه در شرکت‌های عرضه‌کننده قهوه استفاده می‌شوند و قبل از تهیه باید به بررسی برچسب آن بپردازید تا با دانه‌های نوع دوم روبوستا ترکیب نشده باشند.

نام عربیکا به احتمال زیاد به دلیل محبوبیت این نوع قهوه در عربستان در قرن 7 (یمن کنونی) بوده است. دانه­ های قهوه عربیکا با کیفیت ­ترین نوع در میان دانه­ های قهوه محسوب می­شوند. آنها به خاطر طعم دلپذیر و تلخ نبودن مشهور هستند. بسته به محل رشد، دانه­ های قهوه عربیکا می­توانند طعم­های بسیار متفاوتی را ارائه دهند.

دانه قهوه روبوستا

دانه قهوه روبوستا

دانه‌های قهوه روبوستا بیشتر در کشورهای اندونزی، آفریقا و ویتنام کشت می‌شوند و اسیدیته پایین‌تری نسبت به قهوه عربیکا دارد. درواقع این دانه قهوه یکی‌دیگر از انواع دانه قهوه محبوب در دنیاست و به عنوان دومین دانه محبوب شناخته می‌شود.

دانه روبوستا در ارتفاعات بیش از 1000 متر رشد می‌کنند و نسبت به دانه عربیکا به چندین سال زمان تا بالغ شدن و میوه دادن نیاز دارند. این دانه قیمت پایین‌تری دارد؛ زیرا در برابر شرایط آب و هوایی و آفات آسیب‌پذیر هستند. نکته دیگری که باید در مورد دانه‌های روبوستا بدانید این است که کافئین بیشتری نسبت به انواع دیگر دارند.

بسیاری از مردم تصور می‌کنند که دانه‌های قهوه روبوستا قوی‌تر از دانه‌های عربیکا هستند و طعم تلخ‌تری دارند. به‌طورکلی پیشنهاد می‌دهیم هر چند وقت یک‌بار حتما این قهوه خوش طعم را امتحان کنید. اگر قهوه‌ای تلخ با کافئین بیشتر را می‌پسندید، پیشنهاد می‌دهیم دانه‌های روبوستا را انتخاب کنید که مصرف آن باعث افزایش تمرکز و هوشیاری شما می‌شود.

همچنین مصرف این دانه‌ها تاثیر به‌سزایی در چربی‌سوزی دارد و به بهتر شدن عملکرد فیزیکی بدن کمک می‌کند. لازم به ذکر است که نوع مرغوب دانه‌های روبوستا بافتی نرم، طعمی شکلاتی و حالت اسیدی کمتری دارند. این نوع قهوه از صحرای آفریقا سرچشمه گرفته است و در حال حاضر عمدتا در آفریقا و اندونزی کشت می ­شود. قهوه روبوستا معمولا در ترکیب با سایر انواع دانه ­های قهوه به کار می ­رود.

دانه ­های قهوه روبوستا معمولا بزرگتر و گردتر از سایر انواع دانه قهوه هستند. درختچه ­های روبوستا معمولاً بسیار بیشتر از نوع عربیکا رشد می­کنند و اندازه آنها بین 15 تا 20 فوت می­رسد. درختچه ­های  روبوستا می­ توانند در ارتفاعات پایین رشد کرده و در برابر بیماری ­ها مقاومت کنند.

طعم قهوه روبوستا نسبت به سایر دانه ­های قهوه تلخ‌تر است. اغلب دارای عطر قوی و طعم تقریباً سوخته است. خوب البته جای تعحب ندارد که دانه های روبوستا نسبت به دانه ­های عربیکا کافئین بیشتری دارند. به همین دلیل است که عاشقان قهوه ترجیح می­ دهند تا روبوستا را با سایر انواع قهوه ترکیب کنند. اما شاید باید گاهی این نوع قهوه را به تنهایی تست کنند.

دانه قهوه لبریکا

دانه قهوه لبریکا

یکی دیگر از انواع دانه قهوه، دانه لبریکا است که در آفریقای مرکزی و غربی به‌ویژه لیبریا رشد می‌کند. این دانه به علت عطری تند، طعم دودی و غلیظ ارزش بسیاری دارد. دانه‌های لبریکا از نظر شکل نامنظم بوده و از نظر ظاهر و اندازه به دانه‌های روبوستا شبیه‌تر هستند. این دانه‌ها در حدود 2 درصد دانه‌های قهوه جهان را تشکیل می‌دهند که در کشورهای فیلیپین، اندونزی و مالزی نیز کشت می‌شوند.

دانه ­های قهوه لیبریکا بومی مناطق مرکزی و غربی آفریقا، به ویژه لیبریا، هستند، و به همین دلیل نام لیبریکا را برای این نوع قهوه انتخاب کرده ­اند. مهمترین ویژگی قهوه لیبریکا عطر و طعم دودی آن است. نام قهوه لیبریکا تا قبل از اواخر دهه 1800 در تمدن غربی شنیده نشده بود، پس از یک بیماری قارچی که بسیاری از محصولات عربیکای منطقه را از بین برد، به شهرت رسید و جایگاه ویژه­ ای پیدا کرد.

معمولا درختچه ­های لیبریکا بسیار بزرگتر از عربیکا یا روبوستا هستند، شکل نامنظمی دارند و از نظر اندازه و ظاهر کلی به روبوستا بیشتر نزدیک هستند. همچنین آب و هوای گرم و مرطوب را تحمل می­کنند و در مناطق کم ارتفاع به خوبی رشد می­کنند. قهوه لیبریکا اکنون عمدتاً در اندونزی، مالزی و فیلیپین تولید می­شود، و تقریباً سهمی 2 درصدی از بازار قهوه جهان را در اختیار دارد. بیش از 95 درصد از قهوه مالزی را دانه ­های لیبریکا تشکیل می­دهد. با این حال، معمولاً در بازارهای آمریکای شمالی و اروپا طرفداران چندانی ندارد.

کسانی که این نوع کمیاب از قهوه (قهوه لیبریکا) را امتحان کرده ­اند یا آن را دوست دارند یا از آن متنفرند. برخی از قهوه خورهای حرفه­ ای طعم غیر معمول و دودی لیبریکا را دوست دارند. ولی دیگران  ممکن است طعم دودی آن را نتوانند تحمل کنند.

دانه قهوه اکسلسا

دانه قهوه اکسلسا

یکی دیگر از انواع دانه قهوه، دانه اکسلسا است که به عنوان چهارمین نوع اصلی دانه قهوه شناخته می‌شود. این دانه‌ها به صورت کامل در آسیای شرقی رشد می‌کنند و شکل آنها تا حدودی به لوبیا لبریکا شباهت دارد. دانه‌های اکسلسا روی بوته‌های قهوه بزرگ بین 20 تا 30 فوت و در ارتفاعات متوسط رشد می‌کنند. ناگفته نماند که طعم این دانه بسیار منحصربه‌فرد است و عطر و کافئین سبک‌تری دارد.

هرچند برخی ممکن است قهوه اکسلسا را نوعی قهوه لیبریکا در نظر بگیرند، اما سایرین آن را یک گونه منحصر به فرد از قهوه می­دانند. دانه ­های قهوه اکسلسا تقریباً به طور کامل در آسیای جنوب شرقی رشد می­ کنند و شکل آنها تا حدی شبیه دانه ­های لیبریکا است.

از نظر طعم، دانه­ های قهوه اکسلسا بسیار منحصر به فرد هستند. طعم آنها ترکیبی از طعم تلخ و ترش را در خود دارد و بیشتر تداعی کننده رست تیره هستند. آنها همچنین از نظر عطر و کافئین سب ک­تر از سایر انواع قهوه هستند، اما طعم و مزه غیر معمول خود را حفظ می­کنند. گاهی اوقات می ­توانید این دانه­ های قهوه غیر معمول را با سایر قهوه­ ها ترکیب کنید تا طعم پیچیده و منحصر به فردی را خلق کنید.

در هنگام خرید، باید به چه نکاتی توجه داشته باشید؟

خرید انواع دانه قهوه

در قسمت‌های قبل سعی کردیم به معرفی انواع دانه قهوه بپردازیم. قبل از خرید قهوه باید ملاک‌های خود را برای انتخاب دانه‌ها در نظر بگیرید. به عنوان مثال اگر به عطر و طعم بسیار اهمیت می‌دهید، انتخاب دانه‌های عربیکا برای شما بهترین گزینه خواهد بود. درصورتی‌که طعمی تلخ با کافئین بیشتر را می‌پسندید، دانه‌های روبوستا گزینه مناسبی برای انتخاب است.

همچنین در صورت تمایل به امتحان طعم غیرمعمول و متفاوت، می‌توانید دانه‌های اکسلسا و دانه لبریکا را انتخاب کنید. این دانه‌های کمیاب خوش‌طعم هستند، اما به سختی پیدا می‌شوند. دنیای قهوه دارای پیچیدگی‌های بسیاری است که با توجه به علاقه و ذائقه خود می‌توانید هر یک از دانه‌ها را تهیه کنید.

خرید انواع دانه قهوه

چنانچه متصدی کافی شاپ هستید و به صورت حرفه­ ای با قهوه در ارتباط هستید، و یا اینکه به صورت حرفه ­ای به تجارت قهوه می پردازید و قصد خرید عمده قهوه را دارید، برای عرضه عمده قهوه آماده خدمت رسانی به شما عزیزان هستیم. یا حتی ممکن است شما جزو عاشقان عطر و طعم قهوه باشید، که لذت عطر یک فنجان قهوه تازه را با هیچ چیزی عوض نمی­کنند، در این صورت برای خرید قهوه عمده می­ توانید روی قهوه سیراف حساب کنید.

نتیجه گیری

قهوه یکی از نوشیدنی‌های محبوب و پرطرفدار در سراسر دنیا بوده که به علت خاصیت انرژی بخشی، رفع خستگی و طعم و عطر بی‌نظیر افراد بسیاری را به خود جذب کرده است. در این مطلب سعی کردیم انواع دانه قهوه محبوب در دنیا را به شما معرفی کنیم که قهوه عربیکا و روبوستا رایج‌ترین و محبوب‌ترین انواع آن هستند. دانه‌های لبریکا و دانه‌های اکسلسا نیز از دیگر قهوه‌های محبوب و متفاوت موجود در بازار هستند که پیدا کردن آنها کمی دشوار است.

به‌طورکلی دانه‌های عربیکا عطر و طعم فوق‌العاده‌ای داشته و دانه‌های قهوه روبوستا کافئین بیشتر به همراه طعم تلخی دارند. استفاده از دانه‌های روبوستا به افزایش تمرکز و هوشیاری کمک می‌کند و همچنین می‌تواند تاثیر به‌سزایی در کاهش وزن داشته باشد. پس قبل از تهیه هریک از دانه‌ها بهتر است ذائقه و علاقه خود را شناسایی کرده و درنهایت برای خرید اقدام کنید.

آیا فقط دانه روبوستا و عربیکا داریم؟

خیر، به جز عربیکا و روبوستا 2 نوع قهوه دیگر نیز وجود دارد که نام و توضیحات آن ها را در توضیح داده ایم.

انواع دانه قهوه به چند دسته تقسیم می شود؟

انواع دانه قهوه به 4 دسته تقسیم می شوند که در این مقاله به طور کامل توضیح داده ایم.