یکی از شغل‌های درآمدزا و پرطرفدار در سراسر جهان، باریستا است. محل کار این افراددر کافی شاپ ها بوده و مهارت آنها تهیه نوشیدنی‌های سرد و گرم مبتنی بر قهوه است. جالب است بدانید که نوشیدنی‌های بر پایه قهوه مورد علاقه شما، معمولاً توسط ماشین‌های قهوه ساز تهیه نمی‌شوند و همه این نوشیدنی‌های خوش‌طعم، هنر دست باریستاهای حرفه‌ای هستند.
اما این شغل چه مزایا و چه معایبی دارد؟ آیا این شغل برای همه افراد مناسب است؟ تبدیل شدن به باریستا حرفه ای نیاز به کسب تجربه، علاقه و پیگیری دارد. در ادامه، با جزئیات این حرفه و سایر وظایف باریستاها آشنا خواهید شد.
باریستا به چه کسی گفته می‌شود؟
اگر بخواهیم شغل باریستا را تعریف کنیم، باید بگوییم که این شغل به معنی درست کردن نوشیدنی‌های گرم و سرد بر پایه اسپرسو و سرو کردن آن است. اما این اصطلاح در کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا برای کارمندان کافی شاپ که قهوه‌های معمولی را تهیه می‌کنند نیز به کار می‌رود. به‌طور دقیق، این واژه متعلق به کسی است که درست کردن نوشیدنی بر پایه اسپرسو را به‌طور حرفه‌ای آموزش دیده است.
امروزه این عنوان برای افرادی که مهارت بالایی در تهیه شات‌های اسپرسو یا نوشیدنی بر پایه اسپرسو مانند لاته، کاپوچینو، ماکیاتو، موکا و… دارند نیز به کار برده می‌شود.
منشأ کلمه باریستا
کلمه باریستا از ایتالیا سرچشمه گرفته است و معنی آن باران است؛ یعنی کسی که نوشیدنی‌های بر پایه قهوه را تهیه می‌کند. این کلمه در زبان انگلیسی در هر دو حالت جمع و مفرد، جنسیت خنثی دارد و هم برای مردان و هم برای زنان به کار می‌رود. اما در زبان ایتالیایی، baristi به‌معنای بارمن مرد و bariste به‌معنای بارمن زن است و معنای آن میزبان است. در ایالات متحده آمریکا، این اصطلاح برای آن دسته از بارمن‌هایی است که نوشیدنی الکلی سرو نمی‌کنند و فعالیت آنان به تهیه نوشیدنی‌های مبتنی بر قهوه و بدون الکل محدود می‌شود.
طرز کار باریستاها چگونه است؟
به‌طور کلی این افراد که در کافی شاپ‌ها کار می‌کنند از دستگاه‌های اسپرسوساز تجاری و حرفه‌ای برای تهیه نوشیدنی‌های بر پایه قهوه استفاده می‌کنند. ممکن است تصور کنید که با استفاده از این دستگاه‌ها، شغل باریستاها بسیار ساده است؛ اما باید بگوییم که استفاده از این دستگاه‌ها خالی از مشکل نیست. بسیاری از این دستگاه‌ها به‌صورت دستی کار می‌کنند و کار با آنها نیازمند تجربه و مهارت بالایی است.
این شغل به مهارت و آموزش حرفه‌ای زیادی نیاز دارند تا با تفاوت‌های ظریف هر نوع دستگاه قهوه‌ساز آشنا شوند و هر نوع قهوه را بشناسند؛ زیرا استفاده از انواع قهوه ها بستگی به شرایط آب و هوایی روز، ترجیح مشتری و سایر عوامل دخیل دارد. بنابراین، باریستاها باید طرز کار با دستگاه‌های قهوه‌ساز را آموزش ببینند و به همه جزئیات مربوط به آنها تسلط داشته باشند.
باریستا باید علاوه بر تهیه اسپرسو، تهیه کف شیر و بخار پز کردن شیر را به‌خوبی آموزش ببیند تا بتواند طیف وسیعی را از نوشیدنی‌های بر پایه قهوه را تهیه کند. وظیفه یک فرد حرفه‌ای، تشخیص انواع این نوشیدنی‌ها و نسبت شیر و قهوه آنها است.
باریستاها باید ارتباط خوبی با مشتریان داشته باشند و بتوانند ترجیحات آنها را هنگام تهیه نوشیدنی اعمال کنند. اگرچه در برخی کافی شاپ های بزرگ، باریستاها پشت صحنه مشغول به کار هستند و ارتباطی با مشتری به‌صورت مستقیم ندارند، اما در فروشگاه‌های کوچک‌تر معمولاً باریستا و فروشنده و کسی که نوشیدنی را سرو می‌کند، یک نفر هستند.
تولید نوشیدنی‌های تخصصی توسط باریستا
بسیاری از باریستاها علاوه بر تهیه نوشیدنی‌های خوش‌طعم بر پایه اسپرسو، دارای مهارت در انجام آرت لاته، برشته کردن قهوه و تهیه قهوه سرد نیز هستند و دانش بالایی در زمینه انواع قهوه دارند. احتمالاً شما نیز علاقه‌مندید که روی قهوه لاته خود طرحی از برگ، قلب و یا گل لاله را مشاهده کنید. انجام این طرح‌ها روی قهوه شما، کار ساده‌ای نیست. باریستای حرفه‌ای برای انجام این کار، باید مهارت بالایی هنگام اضافه کردن فوم شیر به قهوه داشته باشد که با بالا آمدن فوم روی سطح، طرح خاصی ایجاد شود. برخی از مشهورترین نوشیدنی‌هایی که باریستاها تهیه می‌کنند عبارتند از:
- کافه لاته
- موکا
- ماکیاتو
- انواع هات چاکلت و وایت چاکلت
- آمریکانو
- اسپرسو
- فلت وایت
و انواع نوشیدنی‌های دیگر بر پایه قهوه و سایر نوشیدنی‌های غیرالکلی از جمله چای‌های مختلف و قهوه‌های سرد.
تولید این نوشیدنی‌ها ممکن است کاملا دستی یا به‌صورت ترکیبی با کمک دستگاه‌های قهوه‌ساز انجام گیرد و حتی تهیه برخی از این نوشیدنی‌ها کاملاً توسط دستگاه انجام می‌شود. برخی از این دستگاه‌ها نیمه اتوماتیک هستند و برخی تنها نیاز به فشار دادن دکمه دارند و باریستا تنها بارگیری دانه‌های قهوه را انجام می‌دهد و بقیه کار توسط دستگاه انجام می‌شود.
سایر وظایف باریستا
در طول روز کاری، باریستا علاوه بر تهیه نوشیدنی‌های مختلف ممکن است کارهای دیگری را انجام دهد؛ مانند:
- خوشامدگویی به مشتریان
- فروش قهوه و ارائه توضیحات مربوط به دانه قهوه‌های مختلف
- آموزش برشته کردن دانه قهوه
- تمیز کردن تجهیزات یا عیب یابی و تعمیر آنها
- فروش تجهیزات تهیه قهوه‌های مختلف
- آسیاب کردن دانه قهوه
- تهیه مواد اولیه برای تهیه نوشیدنی‌های مختلف
- تمیز کردن میز و صندلی‌های محل کار
- آموزش به کارکنان جدید در مورد تهیه نوشیدنی‌ها یا وظایف آنها
بنابراین، باید به این جنبه از شغل باریستاها نیز توجه کنید که علاوه بر داشتن زرق و برق در کار، این مسئولیت‌ها نیز بر عهده باریستاها خواهد بود. باریستاهای متعهد و حرفه‌ای تمامی جنبه‌های شغل خود را با علاقه و روی باز می‌پذیرند و به آن افتخار می‌کنند. این خصوصیتی است که باریستای حرفه‌ای را از سایر باریستاها متمایز می‌سازد. همچنین، باریستاها باید دقت داشته باشند که برای حفظ کیفیت کار و حفظ رضایت مشتری، باید دانش خود را مرتباً به‌روز کنند و همواره در حال آموزش و یادگیری باشند.
خصوصیات باریستای حرفه‌ای
یک باریستای خوب و حرفه‌ای، حافظه خوبی برای به ذهن سپردن دستور تهیه انواع قهوه‌ها دارد. همچنین، باریستای حرفه‌ای باید خلاق باشد و بتواند طعم قهوه‌های مختلف را از هم تشخیص دهد. سرعت عمل یکی دیگر از خصوصیات یک باریستای حرفه‌ای است؛ ارائه خدمات با کیفیت بالا و سریع، از خصوصیاتی است که یک کافی شاپ برای افزایش مشتریان خود نیاز دارد. صبوری یکی دیگر از خصوصیاتی است که باریستای حرفه‌ای باید داشته باشند. افراد پرخاشگر و بی‌حوصله، آینده روشنی در این حرفه نخواهند داشت؛ زیرا احترام به نظر مشتری و اعمال ترجیحات آنان شرط اول این کار است. همچنین، باریستا باید مرتباً بهداشت مواد اولیه و محل کار را کنترل کند تا سلامتی مشتریان به خطر نیفتد.
فرصت‌های شغلی برای باریستا
فرصت‌های شغلی برای باریستا بسیار متنوع است؛ معمولاً برای باریستاها امکان کار در کافه‌ها، رستوران‌ها و هتل‌ها وجود دارد. در بسیاری از شهرهای بزرگ، بسیاری از باریستاهای خلاق و حرفه‌ای اقدام به راه اندازی کافه یا بیرون‌بر سیار با استفاده از چرخ دستی و یا ون کرده‌اند و با استقبال مردم روبه‌رو شده‌اند. راه اندازی کافه سیار را می‌توان در هر نقطه از جهان با توجه به شرایط آن شهر انجام داد؛ بنابراین می‌توان گفت که فرصت شغلی برای باریستاها زیاد است و آینده خوبی در انتظار آن‌هاست.
علاوه بر این، امروزه باشگاه‌های ورزشی مجهز، دارای کافه برای ریکاوری ورزشکاران و بازگشت انرژی مضاعف به آن‌هاست. همچنین، بسیاری از بوتیک‌ها و مزون‌های لوکس، برای جذب مشتری و جلب رضایت آنان اقدام به سرو نوشیدنی‌های بر پایه قهوه کرده‌اند که فرصت شغلی خوبی را برای باریستاها فراهم می‌سازد. دوره‌های مختلفی در سراسر ایران برای باریستاها برگزار می‌شود که علاوه بر به‌روز شدن دانش آنها، می‌توانند با دریافت مدرک این دوره‌ها مهاجرت کنند. باریستا شغل پردرآمدی در سراسر دنیا محسوب می‌شود؛ بنابراین می‌توانید آینده روشنی را برای خود رقم بزنید.
مزایا و معایب شغل باریستا
مانند هر شغل دیگر، شغل باریستا نیز با چالش‌هایی رو‌به‌روست؛ از مهم‌ترین این چالش‌ها می‌توان به حفظ سلامت و رضایت مشتریان اشاره کرد. بنابراین، از مهم‌ترین وظایف باریستاها، اطمینان از کیفیت مواد اولیه نوشیدنی‌ها و احترام به ترجیحات مشتریان است.
این شغل مزایای بسیاری دارد؛ از جمله این مزایا پیشرفت کاری بدون توجه به جنسیت و فرصت‌های شغلی بسیار هستند. اما این شغل تنها به افراد اجتماعی و خلاق و خوش‌رو پیشنهاد می‌شود و برای افرادی که علاقه به شلوغی و سر و صدا ندارند و آلودگی صوتی باعث آزار آنان می‌شود شغل مناسبی نیست. همچنین، دمای بالای محل کار و فضای کار محدود نیز ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده باشد. اما در کل اگر فرد انعطاف‌پذیری هستید، به‌احتمال زیاد باریستای موفقی خواهید شد.
نتیجه گیری
باریستا شغلی است که موفقیت و پیشرفت در آن، ارتباطی به جنسیت ندارد و زنان و مردان می‌توانند در این حیطه به موفقیت بالایی دست یابند. اما همانطور که گفته شد، این شغل علاوه بر مزایای آن، معایبی نیز دارد که باید قبل از ورود به این حیطه، با تمامی سختی‌های کار آشنا شوید و با آگاهی کامل قدم در این راه بردارید. تمرین و کسب تجربه دو فاکتور مهم در موفقیت شما هستند. دانش خود در این زمینه را به‌روز نگه دارید و از هر فرصتی برای یادگیری نکات جدید استفاده کنید. اگر خصوصیات یک باریستای حرفه‌ای را دارا هستید، به‌احتمال زیاد در آینده از باریستاهای موفق خواهید بود و فرصت‌های شغلی بسیار مناسبی برای شما فراهم خواهد شد.
وظیفه اصلی باریستا چیست؟
خوشامدگویی به مشتریان و فروش قهوه و ارائه توضیحات مربوط به دانه قهوه‌های مختلف از مهم ترین وظایف باریستا می باشد.
منشأ واژه باریستا از کجاست؟
کلمه باریستا از ایتالیا سرچشمه گرفته است و معنی آن باران است؛ یعنی کسی که نوشیدنی‌های بر پایه قهوه را تهیه می‌کند.
