آیا نام قهوه دی کف یا بدون کافئین (Decafe Coffee) به گوشتان رسیده است؟ این نوع قهوه یک تفاوت اصلی با سایر انواع قهوه که میشناسیم دارد و آن هم چیزی نیست جز کافئین. اگرچه همیشه در کنار نام قهوه، کافئین را هم میشنویم اما این بار با قهوهای مواجه هستیم که مقدار ناچیزی کافئین دارد. با ما همراه باشید؛ ما در مطلب پیشرو به بررسی جامع قهوه دی کف، نحوه تهیه و فواید آن میپردازیم.
قهوه دی کف چیست؟
قهوه دی کف درواقع همان قهوهای است که ما بهطور معمول مصرف میکنیم. در فرآیند ساخت این قهوه یک مرحله اضافی دیگر نیز وجود دارد که باعث میشود مقدار کافئین موجود در دانههای قهوه کمتر شود. در حقیقت پیش از آنکه انواع دانه قهوه فرآیند بو دادن یا رست کردن را طی کنند، ابتدا از طریق تکنیکهای مختلفی کافئین خود را از دست میدهند؛ بهطوریکه ۹۷ درصد از کافئین دانههای قهوه از بین میرود.
روشهای متعددی برای از بین بردن و کاهش کافئین قهوه وجود دارد که از معروفترین آنها میتوان به غوطهورسازی دانههای قهوه در حلالهای آلی (معمولاً متیلن کلراید یا اتیل استات)، آب یا دیاکسید کربن (فیلتر زغال) یا روش فرآیند آب سوئیس اشاره کرد. در انتهای این فرآیند قهوه دی کف آماده میشود. ارزش غذایی این قهوه نیز مانند دیگر قهوهها است و تنها تفاوت آن میزان کافئین است که کم خواهد شد.
تمامی مراحل کافئینزدایی قهوه بیخطر هستند و هیچ ضرری را متوجه سلامتی ما نمیکنند. پس از حذف کافئین نیز این دانههای قهوه بهطور کامل شسته، بخارپز شده و در دمای خاصی برشته میشوند تا تمام مایعات موجود در آنها تبخیر شود. با توجه به نوع فرآیند کافئینگیری ممکن است که در انتها طعم و بوی دانههای قهوه کمی ملایم شده و حتی رنگ آنها نیز تغییر کند. بهطورمعمول قهوه دی کف بیشتر برای افرادی که به طعم و بوی تلخ قهوه معمولی حساس هستند، توصیه میشود.
اما آیا این قهوه کاملاً بدون کافئین میشود؟
قهوه دی کف کاملاً بدون کافئین نیست، اما میزان کافئین موجود در آن بسیار کم است؛ بهطوریکه در هر فنجان از این قهوه تنها ۳ میلیگرم کافئین وجود دارد. این مقدار برای قهوههای معمولی حدود ۷۰ الی ۱۴۰ میلیگرم عنوان میشود. البته این نکته را در نظر داشته باشید که با توجه به نوع تهیه قهوه دی کف میزان کافئین آن نیز متغیر خواهد بود.
قهوه دی کف؛ آری یا خیر؟
اگر میپرسید که آیا قهوه بدون کافئین برایتان مضر یا خوب است، باید بدانید که قهوه بدون کافئین کاملاً برای مصرف بیخطر است و حتی میتواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم و مغذی به شمار برود. سازمانهای غذا و داروی ایالت متحده و استاندارد و بهداشت در کشور ما، استانداردهای دقیقی را برای اطمینان از ایمن بودن میزان استفاده از حلالهای مورداستفاده در کافئینزدایی این قهوه تعیین کردهاند.
بهطور مثال پس از کافئینزدایی، دانههای قهوه مورد بررسی قرار میگیرند و نباید بیش از یکهزارم درصد در میلیون متیلن کلرید داشته باشند. درصورتیکه بیش از این مقدار مشاهده شود، این قهوه تأییدیه فروش و مصرف را نخواهد گرفت. از این جهت لازم است پیش از خرید هر نوع قهوه، مخصوصاً قهوه بدون کافئین مراحل ساخت و آزمایش آن را موردتوجه قرار دهید. در صورتیکه پس از مصرف قهوه بدون کافئین با بیخوابی، سردرد، تحریکپذیری، سبکی سر، سرفه یا خسخس سینه مواجه شدید بهتر است که مصرف آن را قطع کنید.
فواید قهوه دی کف
آزمایشها و تحقیقات انجامگرفته نشان میدهند که قهوه دی کف نیز مانند قهوههای معمولی مقادیر مشابهی از آنتیاکسیدان ها دارد؛ البته این مقدار ممکن است تا ۱۵ درصد کمتر باشد. قهوه بدون کافئین حاوی بسیاری از آنتیاکسیدان ها است. جالب است بدانید که آنتیاکسیدانها نقش مؤثری در خنثی کردن ترکیبات واکنشی به نام رادیکالهای آزاد دارند و میتوانند به پیشگیری از انواع بیماریهایی همچون بیماریهای قلبی، سرطان و دیابت نوع ۲ کمک کنند.
همچنین خوب است بدانید که با مصرف یک فنجان قهوه بدون کافئین دمکرده در روز، میتوانید ۲٫۴ درصد از نیاز روزانه توصیهشده منیزیم، ۲/۵ درصد نیاسین یا ویتامین ب ۳ و ۴٫۸ درصد پتاسیم دریافت کنید.
تأثیر قهوه دی کف بر عملکرد کبد و مرگ زودرس
بر اساس تحقیقات انجامشده روی قهوه بدون کافئین پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که این قهوه میتواند سطح آنزیمهای کبدی را تا حد زیادی کاهش داده و یک اثر محافظتی داشته باشد. درنتیجه مرگ زودرس ناشی از بیماریها و سرطانهای کبدی با استفاده از قهوه دی کف کاهش خواهد یافت.
تأثیر قهوه دی کف بر آلزایمر و زوال عقل
جالب است بدانید که مصرف قهوه بدون کافئین بهصورت روزانه نیز میتواند اثرات مفیدی روی زوال ذهن و آلزایمر که با افزایش سن مرتبط است، داشته باشد. این قهوه با حفاظت از نورونهای مغزی از بروز اختلالات عصبی همچون پارکینسون و آلزایمر جلوگیری خواهد کرد.
تأثیر قهوه دی کف بر رفلاکس معده
جالب است بدانید که نوشیدن قهوه معمولی اغلب اوقات باعث میشود که افراد رفلاکس معده یا سوزش سر دل را تجربه کنند؛ در صورتیکه با مصرف قهوه بدون کافئین این عوارض جانبی تا حد زیادی کاهش پیدا میکند. تحقیقات ثابت کردهاند که قهوه بدون کافئین تا ۴۸ درصد رفلاکس اسید معده کمتری را نسبت به قهوه استاندارد ایجاد میکند. همچنین درصورتیکه روزانه دو فنجان قهوه بدون کافئین مصرف شود، خطر ابتلا به سرطان رکتوم نیز تا حد زیادی کاهش خواهد یافت.
خاستگاه و تاریخچه قهوه بدون کافئین
جالب است بدانید که در سال ۱۹۰۶ در آلمان فردی به نام لودویگ روزلیوس چنین باور داشت که کافئین موجود در قهوه سم است و همین سم باعث شده تا پدرش را از دست بدهد! درنتیجه دست به یک کار خلاقانه زد تا بتواند ترکیبی را ایجاد کند که در طی آن طعم و مزه قهوه حفظ شود، اما کافئین موجود در آن از بین برود.
روزلیوس پس از آن که یکی از محمولههای دانههای قهوه را که در آب غوطه ور شده بود، مورد استفاده قرار داد و دم کرد، متوجه شد که میزان بسیار زیادی از محتوای کافئین موجود در دانهها کم شده و از بین رفتهاند. درنتیجه این اکتشاف باعث شد تا قهوه دی کف ابداع شود و بهصورت تجاری از همان سال در دسترس مردم قرار بگیرد.