کافئین محرکی طبیعی است که در گیاهانی مانند قهوه، کاکائو و چای وجود دارد. این ماده با تحریک سیستم عصبی مرکزی و مغز، به رفع خستگی و افزایش هوشیاری کمک میکند. توجه داشته باشید که یکی از بزرگترین منابع کافئین، قهوه است. احتمال دارد سوالاتی مانند کافئین چیست و میزان آن در قهوه چقدر است، ذهن شما را به خود مشغول کند. پس برای کسب اطلاعات بیشتر و گرفتن پاسخ سوالات خود، ادامه مطلب را از دست ندهید.
کافئین چیست؟
کافئین نوعی ماده شیمیایی است که به نام علمی متیل تئوبرومین نیز شهرت دارد، این ماده بهطور طبیعی نوعی آلکالوئید است. در بسیاری از گیاهان مانند چای، انواع نوشابه و قهوه این ماده وجود دارد. علاوهبر بهبود سلامت روان، برای درمان سردردهایی مانند میگیرن نیز از این ماده استفاده میکنند. این ماده به سادگی با بعضی از داروها مانند استامینوفن و آسپرین ترکیب میشود و میتوان آن را مصرف کرد.
دانشمندان طی سالیان طولانی تاثیرات کافئین روی بدن را بررسی کردهاند که طی این تحقیقات، نتایج متفاوتی به دست آمده است. با این وجود تاثیرات منفی و مثبت این ماده بر بدن تا حد زیادی مشخص شده است.
بهطورکلی کافئین نوعی ماده محلول در آب است که با سرعت بالایی در بدن جذب میشود. به عبارت دیگر در زمانی کوتاه این ماده وارد خون شده و وظیفه خود را از قسمت معده تا مغز انجام میدهد. این ماده بین 4 تا 6 ساعت در بدن انسان باقی میماند.
میزان کافئین موجود در یک فنجان قهوه چقدر است؟
حدود 95 میلیگرم از این ماده در یک فنجان قهوه وجود دارد که با نوشیدن فنجان قهوه متوسط میتوانید این میزان را دریافت کنید. بهطورکلی میزان کافئین موجود در نوشیدنیهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد و این میزان بین 0 تا 500 میلیگرم متغیر است.
بررسی میزان کافئین موجود در قهوههای مختلف
نوع قهوه عامل اصلی تعیینکننده میزان کافئین موجود در آن است که این میزان در قهوههای مختلف به صورت زیر خواهد بود:
- قهوه دم کرده
- قهوه اسپرسو
- نوشیدنیهای مبتنی بر اسپرسو
- قهوه فوری
- قهوه بدون کافئین
که توضیح داده ایم.
قهوه دم کرده
یکی از رایجترین روشهای تهیه قهوه، دم کردن آن است. قهوه دم کرده به عنوان قهوه معمولی نیز شناخته میشود که با ریختن آب جوش یا آب داغ روی دانههای آسیابشده قهوه، تهیه میشود. یک فنجان قهوه دم کرده حدود 8 اونس یا بین 70 تا 140 میلیگرم کافئین دارد.
قهوه اسپرسو
اسپرسو با تحت فشار قرار دادن دانههای ریز آسیاب شده قهوه با بخار آب داغ تهیه میشود. بهطورکلی اسپرسو نسبت به قهوه دم کرده کافئین بیشتری دارد، اما در هر وعده آن مقدار کمتری وجود دارد. یک شات اسپرسو بین 30 تا 50 میلیلیتر و یا در حدود 63 میلیگرم کافئین دارد. پس یک شات دوبل اسپرسو دارای کافئین در حدود 125 میلیگرم است.
نوشیدنیهای مبتنی بر اسپرسو
اکثر نوشیدنیهای محبوب قهوه از ترکیب شاتهای اسپرسو با مقادیر مختلف شیر تهیه میشوند که عبارتند از آمریکانو، لاته، کاپوچینو و ماکیاتو. با توجه به اینکه شیر فاقد کافئین است، این نوشیدنیها همان مقدار کافئین اسپرسو را دارند.
قهوه فوری
قهوه فوری از قهوه دم کردهای است که طی فرایندی خشک شده است. بهطورکلی برای آماده کردن این قهوهها، آن را در آب حل میکنند و نیازی به دم کردن ندارد. قهوه فوری نسبت به قهوه معمولی، کافئین کمتری دارد و میزان آن در یک فنجان بین 30 تا 90 میلیگرم است.
قهوه بدون کافئین
ممکن است با توجه به نام این قهوه، تصور کنید که هیچ کافئینی در آن وجود ندارد، اما اینگونه نیست. این نوع قهوه نیز مقادیر متفاوتی کافئین دارد. به بیان دیگر 1 فنجان از این قهوه دارای 0 تا 7 میلیگرم کافئین بوده که فنجان متوسط آن حاوی 3 گرم از آن است.
بهطورکلی میزان کافئین موجود در هر فنجان قهوه با توجه به نوع قهوه، روش تهیه آن، اندازه فنجان و موارد دیگر متفاوت خواهد بود.
بررسی عوامل موثر بر محتوای کافئین
محتوای کافئین قهوه به عوامل بسیاری مانند موارد زیر بستگی دارد:
- نوع دانههای قهوه: انواع دانه قهوه در دنیا وجود دارد که میزان کافئین موجود در آنها با یکدیگر متفاوت است.
- برشته کردن: قهوههای روشنتر نسبت به رستهای تیرهتر، کافئین بیشتری دارند، هرچند که طعم رستهای تیره قویتر است.
- نوع قهوه: بهطور قابل توجهی محتوای کافئین بین قهوه دم شده، قهوه اسپرسو، قهوه فوری و قهوه بدون کافئین متفاوت است.
- اندازه سرو: یک فنجان قهوه میتواند بین 30 تا 700 میلیلیتر (بین 1 تا 24 اونس) متغیر باشد که این میزان تاثیر بسیاری بر محتوای کافئین خواهد گذاشت.
آیا مصرف کافئین جای نگرانی دارد؟
قهوه سرشار از آنتی اکسیدان های مختلف است؛ پس مصرف آن مزایای بسیاری برای بدن دارد، اما مصرف بیش از حد آن و دریافت کافئین زیاد، باعث تپش قلب، بیخوابی، اضطراب و بیقراری میشود (در این خصوص می توانید مقاله مضرات قهوه را بخوانید). بهطورکلی مصرف 400 تا 600 میلیگرم کافئین به صورت روزانه هیچ عوارضی ندارد. این ماده روی هر فردی تاثیر متفاوتی میگذارد. به عنوان مثال ممکن است شخصی به مصرف آن حساسیت داشته باشد، درحالیکه شخص دیگر با مصرف کافئین زیاد هیچگونه عوارضی نداشته باشد. پس با توجه به ژنتیک، تاثیر آن متفاوت خواهد بود.
نتیجه گیری
کافئین نوعی ماده محلول در آب است که در گیاهانی مانند چای، قهوه و انواع نوشابه یافت میشود. مصرف این ماده به رفع خستگی و افزایش هوشیاری فرد کمک میکند، اما میزان آن در قهوههای مختلف، متفاوت است. قهوه کافئین بالا دارد که مصرف به اندازه آن برای بدن مزایای بسیاری دارد. ناگفته نماند که زیاده روی در مصرف این ماده باعث ایجاد تپش قلب، اضطراب، بیقراری و بیخوابی میشود.
یک فنجان قهوه دم کرده حدود 8 اونس یا بین 70 تا 140 میلیگرم کافئین دارد. مصرف بیش از حد کافئین و دریافت کافئین زیاد، باعث تپش قلب، بیخوابی، اضطراب و بیقراری میشود. بهطورکلی مصرف 400 تا 600 میلیگرم کافئین به صورت روزانه هیچ عوارضی ندارد.آیا قهوه دم کرده کافئین دارد؟
آیا کافئین قهوه برای بدن ضرر دارد؟