دم کردن یک فنجان قهوه و نوشیدن آن، برای بسیاری از ما تبدیل به فعالیتی روزمره شده است. با این حال ممکن است اطلاعات زیادی در خصوص انواع دانه‌های قهوه و ویژگی‌های آنها نداشته باشیم! اگر شما هم علاقه‌مند به یادگیری در مورد دانه‌های مختلف قهوه هستید، در جای درستی قرار دارید. شاید نام قهوه عربیکا به گوش شما هم خورده باشد. بیایید کمی بیشتر با این قهوه محبوب و خوش عطر آشنا شویم.
قهوه عربیکا چیست؟
عربیکا یکی از انواع قهوه هاست که از دانه گیاهی به همین نام تهیه می‌شود. این نوع قهوه به قهوه اتیوپی هم معروف است. دلیل این امر کشف دانه‌های عربیکا در کشور اتیوپی است. البته ناگفته نماند که این دانه به وفور در اتیوپی وجود دارد. داستان این قهوه از کجا سرچشمه می‌گیرد؟ طبق روایت‌های محلی، یک چوپان در اتیوپی، حدود 1400 سال پیش، متوجه شد که بزهایش بیش از حد انرژی دارند! او رفتار آنها را به استفاده از دانه‌های قهوه عربیکا ربط داد!
برخی دیگر اعتقاد دارند که این قهوه برای اولین بار در شبه جزیره عربستان و کشور یمن کشف شد. به هر حال گیاه عربیکا ویژگی‌های خاص خود را دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به ارتفاع 12 متری آن اشاره کرد. عربیکا شکوفه‌های سفید دارد و درون هر میوه یا گیلاس آن، دو دانه قرار گرفته است. این دانه‌ها را از میوه استخراج می‌کنند و بعد از خشک کردن، برشته خواهند کرد.
نکته: برخی گیلاس‌های عربیکا ممکن است دچار جهش طبیعی شوند که در این حالت به آنها پیتبری گفته می‌گویند. این نوع عربیکا به دلیل کمیاب بودن قیمت بسیار بالایی دارد.
قهوه عربیکا در کدام مناطق جغرافیایی یافت می‌شود؟
اغلب دانه‌های قهوه تجاری در کمربند قهوه جهان، یعنی 25 درجه عرض جغرافیایی شمال استوا و 30 درجه جنوبی استوا، رشد می‌کنند. این مناطق دارای آب و هوای استوایی و گرم هستند که برای رشد و پرورش قهوه عالی است. رشد دانه‌های عربیکا به آب و هوا و شرایط جغرافیایی هم بستگی دارد. گیاه عربیکا بیشتر در آب و هوای معتدل رشد می‌کند.
از دیگر شرایط مناسب برای رشد قهوه عربیکا می‌توان به زهکشی مناسب، ارتفاع بالا و فصول مرطوب سال اشاره کرد. در چنین شرایطی سرعت رشد میوه گیاه عربیکا کندتر می‌شود که همین موضوع به بهبود طعم آن کمک می‌کند. برخی از مهم‌ترین کشورهایی که برای رشد عربیکا مناسب هستند عبارتند از اتیوپی، برزیل، کلمبیا، پرو و هندوراس.
اگر به این کشورها بروید و در دامنه‌های آتشفشان‌ها قدم بزنید، احتمالا با گیاه عربیکا مواجه خواهید شد! آتشفشان‌ها ارتفاع مناسب برای رشد عربیکا را دارند. همچنین خاکستر آتشفشان‌ها حاوی سدیم، منیزیم، آهن، کلسیم، گوگرد و … است. این مواد برای رشد گیاه عربیکا بسیار مناسب هستند.
بررسی آمارهای مربوط به قهوه عربیکا
عربیکا را معمولا در کیسه‌های 60 کیلویی به فروش می‌رسانند. درواقع 60 کیلوگرم تبدیل به واحد رسمی برای تولیدکنندگان عمومی شده است. جالب است بدانید که در سال 2020 تولید عربیکا در جهان به 102 میلیون کیسه رسید که در نوع خود رکوردی محسوب می‌شد. حدود 60 درصد از تولید قهوه‌های جهان را عربیکا تشکیل می‌دهد.
برزیل را می‌توان بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده قهوه عربیکا در جهان دانست. تقریبا 37 درصد کل عربیکای جهان را برزیل تولید می‌کند. با توجه به تغییرات آب و هوایی در بسیاری از مناطق از جمله کشورهای در حال توسعه، پیش‌بینی می‌شود که تولید عربیکا در این کشورها هم با کاهش محسوسی مواجه شود. دمای هوا در حال افزایش است که باعث خشکسالی شدید خواهد شد. همین موضوع امکان رشد انواع آفات و بیماری‌های گیاهان را بیشتر می‌کند.
طعم و مزه قهوه عربیکا چگونه است؟
این نوع قهوه طعمی متفاوت نسبت به سایر قهوه‌ها دارد. شاید با چشیدن طعم عربیکا از بابونه گرفته تا نفت را احساس کنید! با توجه به متغیرهای موجود، هیچ توصیف رسمی و ثابتی در مورد طعم عربیکا وجود ندارد. با این حال می‌توان به طور کلی طعم این نوع قهوه را تند، شکلاتی، اسیدی، میوه‌ای، کاراملی و … دانست. طعم قهوه عربیکا با توجه به این که شیرین‌تر و نرم‌تر از بقیه است، بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد.
طعم قهوه تحت تاثیر شرایط رشد و روش‌های پردازش قرار می‌گیرد. هرچقدر برشته‌کردن قهوه با دقت بیشتری همراه باشد، طعم آن نیز بهتر خواهد شد. پردازش یا رست خشک قهوه، باعث می‌شود که طعم شیرین‌تری داشته باشد.
برخی از انواع قهوه‌های عربیکا
قهوه عربیکا انواع مختلفی دارد. به طور کلی دو نوع اصلی و شناخته‌شده آن قهوه بوربون و تیپیکا هستند. انواع دانه های عربیکا دچار جهش طبیعی شده‌اند. همچنین اغلب آنها به دلیل کمیاب بودن، قیمت بالاتری هم دارند. برخی از مهم‌ترین انواع قهوه های عربیکا، عبارتند از:
- تایپیکا (Typica): یکی از انواع قهوه‌های عربیکاست که برای اولین بار در اتیوپی کشت شد. تایپیکا را می‌توان یکی از رایج‌ترین انواع قهوه تولیدشده در جهان دانست. این قهوه در آب و هوای سرد سازگاری بیشتری دارد و در ارتفاعات بالا شکوفه می‌دهد.
- بوربون (Burbon): این نوع عربیکا هم برای اولین بار در جزیره‌ای به همین نام یافت شد. بوربون وقتی در ارتفاع بالا رشد می‌کند، کیفیت بهتری خواهد داشت. امروزه کشورهایی مثل هندوراس، السالوادور، گواتمالا و پرو در تولید و صادرات بوربون زبانزد هستند.
- کاتورا (Caturra): یکی از انواع جهش‌یافته قهوه عربیکا است که در برزیل و اوایل قرن بیستم کشف شد. با توجه به جهش طبیعی که دارد، ابعادی کوچک‌تر از گیاه مادر خود دارد.
- کاتوای (Catuai): نوع دیگری از عربیکا است که بازده بسیار مناسبی برای کشاورزان دارد. این نوع قهوه در تراکم مشابه، دو برابر بیشتر از بوربون محصول می‌دهد. قهوه کاتوای اولین بار در برزیل کشف شد.
نتیجه گیری
قهوه عربیکا را می‌توان معروف‌ترین قهوه جهان دانست. معمولا عربیکا در رقابت با روبوستا از نظر میزان تولید رقابت دارد که همیشه پیروز این رقابت می‌شود! گیاه عربیکا برای اولین بار در اتیوپی کشف شد. اما امروزه کشورهای زیادی از جمله کلمبیا، برزیل، هندوراس و … در تولید این قهوه سرآمد هستند. طعم عربیکا کمی شیرین‌تر و ملایم‌تر از بقیه قهوه‌هاست.
دلیل استقبال از این نوع قهوه هم همین موضوع است. در صورتی که عربیکا جهش طبیعی پیدا کند، محصولاتی، مثل بوربون، کاتورا و … تولید می‌شوند. برای خرید قهوه عربیکای اصل می‌توانید از طریق فروشگاه قهوه سیراف اقدام کنید و نوشیدنی اصیل و خوش‌طعمی را بچشید.
